ترس از شکست می‌تواند بعد از بروز یک رخداد و یا تنها با دیدن شکست دیگران رخ دهد. انسان‌ها در دوره‌های مختلف زندگی خود اهداف و خواسته‌هایی دارند که تلاش می‌کنند به آن‌ها برسند و بعد به سراغ هدف بعدی خود بروند؛ اما تعداد زیادی از این افراد نمی‌توانند موفق شوند و شکست می‌خورند. این موضوع امری طبیعی است و هر آدم موفقی حداقل یکبار شکست را تجربه کرده است؛ اما ترس از شکست نمی‌گذارد که برای شروع و تلاشی مضاعف و حتی بیشتر قدم بردارید. در چنین شرایطی دچار ترس از شکست بیمارگون شده‌اید. این نوع ترس با به جای پیشرفت موجب تضعیف شما شده و فرصت‌هایتان را از بین می‌برد، بنابراین هرچه زودتر باید راهی برای غلبه بر آن پیدا کنید.

منبع : ترس از شکست

ترس از شکست یعنی چه ؟

اگر واقع بینانه کاری را شروع کنیم همواره درصدی احتمال شکست را هم می‌دهیم و با تکیه‌بر ترس از آن، گام‌های خود را محکم و با اعتماد بیشتری برمی‌داریم. درواقع ترس باعث می‌شود که از موقعیت‌های آسیب‌رسان دور شویم اما درصورتی‌که این ترس بیش‌ازحد شده و حالت مرضی بگیرد، با نگه‌داشتن ما در منطقه امن اجازه شروع کاری را نمی‌دهد.

چطور ترس از شکست باعث شکست می‌شود ؟

اغلب بعد از رخداد هر اتفاقی، به دنبال علل آن می‌گردیم. هنگام شکست در یک کار، یکی از در رایج‌ترین افکار، باور به کمبود توانایی خود، نداشتن تلاش کافی و دلایلی از این قبیل‌اند که نتیجه‌ نهایی اتفاق افتاده را به عوامل درونی و فردی نسبت می‌دهند. این عوامل مخصوصاً بیشتر توسط تماشاچیان و قضاوت کنندگان بیرون کار مطرح می‌شوند و به‌مرور باور فرد نسبت به خود و توانایی‌هایش را به‌طور واقعی تغییر می‌دهند.

فرد شکست‌خورده سایر موانع ازجمله عوامل محیطی و سختی ذاتی خود کار را در نظر نمی‌گیرد و حتی این باور را به بقیه کارهای خود نیز تعمیم می‌دهد: «من نمی‌توانم؛ عمرا بتونم؛ ده سال دیگه ام نمیرسم؛ در حد توان من نیست». درنتیجه از توانایی‌های واقعی خود برای انجام کار استفاده نمی‌کند و واقعاً در آن شکست می‌خورد.

علائمی که نشان می‌دهد از شکست می‌ترسیم

نشانه‌ها و شدت این علائم در هر کس، متفاوت است. بااین‌حال ازجمله علائم این ترس عبارت‌اند از:

• نداشتن اعتمادبه‌نفس شروع کاری جدید یا ادامه ندادن اهداف
• کمال‌گرایی زیاد و توجه وسواسی به موانع ریزودرشت که خود باعث حواس‌پرتی نسبت به خود هدف می‌شود
• نشان دادن تظاهرات مشکلات اضطرابی و خلقی
• صحبت‌های درونی منفی نگرانه درباره‌ خود
• فکر کردن در مورد شکست و عواقب آن از همان زمان شروع کار
• دچار دردهای کاذب و بدون دلیل شدن در موارد شدید

این افراد در حافظه کاری خود، تجاربی در مورد از دست دادن فرصت‌های بزرگ را دارند که به خاطر ترس از شکست دست به انجام آن‌ها نزده‌اند. شکست‌های خود را به علت بی‌کفایتی و کمبود هوش و دانش خود می‌دانند و اکثراً از قضاوت مردم در مورد شکست احتمالی‌شان واهمه دارند. اغلب نگران هستند که علاقه و حمایت اطرافیانشان را به دلیل شکست در کار از دست بدهند. برای آشنایی با سایر انواع فوبیا کلیک کنید.

چطور دچار ترس از شکست می‌شویم ؟

ابتلا به انواع ترس‌ها و اضطراب‌ها ممکن است در اثر ابتلا به سایر مشکلات اضطرابی رخ دهد، به همین منظور متخصصین برای یافتن علل و ارائه درمان، نیاز به ارزیابی کامل دارند. شما هم می‌توانید با خواندن مقاله اختلالات اضطرابی با برخی از این اختلالات همزمان آشنا شوید. در ادامه به برخی از علل بروز ترس از شکست اشاره کرده‌ایم.

آموزش خانواده

یک کودک تازه متولدشده به‌طور فطری ترس‌هایی همچون ترس از ارتفاع یا صدای بلند دارد. این ترس‌ها در جهت حفظ او از خطرات و افزایش احتمال بقا تکامل‌یافته‌اند؛ اما مهم‌ترین ترس‌ها که تأثیر بسیاری بر آینده و شخصیتش خواهند گذاشت با رفتار و آموزه‌های والدین و اطرافیانش در وی شکل خواهد گرفت. افراط در امرونهی به کودک با جملاتی مانند: «نکن! دست نزن!» و… خودمختاری کودک را مورد حمله قرار می‌دهد و زمینه را برای رخ دادن ترس‌های عمیق‌تر در آینده فراهم می‌کنند. ترس‌هایی ازجمله ترس از طرد شدن و ترس از شکست.

یاد نگرفتن راه‌های مقابله‌ای هنگام مواجهه با شکست

سبک‌های فرزندپروری سخت‌گیرانه یا حمایت افراطی والدین باعث می‌شود کودک به استقلال نرسد و تجربه شکست در کاری را نداشته باشد. همین باعث عدم شکل گیری راه‌های مقابله‌ای با شکست در او می‌شود و هنگامی‌ که در سنین بزرگ‌سالی در کار یا هدفی شکست می‌خورد، احساس ضعف در اعتمادبه‌نفس و حقارت تمام قوای او را برای ادامه کار تحلیل می‌دهد.

ایده آل گرایی و بی‌ارزش دانستن موفقیت‌های کوچک

افراد مستعد تجربه ترس از شکست اغلب در خانواده‌هایی با باورهای ایده آل گرایانه پرورش‌یافته‌اند که همین باورها را به فرزندان خود هم آموزش داده‌اند. فرد اهداف خود را به‌صورت همه‌یاهیچ می‌بیند: «یا باید همه‌چیز عالی اتفاق بیفتد و یا اصلاً نمی‌خواهم که اتفاق بیفتد». بر همین اساس، والدین و اطرافیان هم انتظارات غیرواقع‌بینانه‌ای از فرد دارند که باعث می‌شود موفقیت‌هایی که سایر مردم را خوشحال می‌کند برای این خانواده‌ها بی‌ارزش جلوه کند؛ مانند کسب رتبه‌ سوم در المپیاد و یا رتبه غیر تک‌رقمی در کنکور.

نتایج ترس از شکست

• خود پنداره ضعیف و احساس خجالت
• تصمیم نگرفتن در مورد آینده خود
• دیدگاه منفی نسبت به خود و دنیا و آینده
• تغییرات منفی رفتاری و شناختی
• تغییرات خلقی و ناراحت کردن دیگران
• افزایش احتمال افسردگی و سایر بیماری‌های روانی

راهکارهای مقابله‌ای برای ترس از شکست

• برای غلبه بر ترس از شکست تمام نتایجی که می‌توانید کنترل کنید را در نظر گرفته و برای آن‌ها برنامه بچینید.
• در صورت کمبود توانایی یا دانش خود، آموزش ببینید.
• به یاد داشته باشید که شکست تنها زمانی شکست است که از آن درس نگیرید.
• شکست‌ها را بخشی از مسیر موفقیت در نظر بگیرید و ادامه دهید.
• حتی برای موفقیت‌های کوچک خود هم ارزش قائل شوید.
• درصورتی‌که احساس می‌کنید باید با یک مشاور یا راهنما صحبت کنید، بدون درنگ این کار را انجام دهید.

در نظر داشته باشید که حتی انسان‌های موفق هم دچار شکست می‌شوند ولی دست از تلاش نمی‌کشند. در صورت دشواری هدف، آن را به اهداف کوچک‌تر تقسیم کنید ولی به هیچ عنوان دست از دنبال کردن آن برندارید.

برای دریافت مشاوره در زمینه اضطراب و افسردگی می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.